نماز ، معراج مومن است و اگر فردی نماز را با شرایط و آداب خاص آن انجام دهد ، فضیلت ها و صفات نیک انسانی در وجودش متبلور می شود . در طول اين مجموعه برنامه ، دانستيم كسي كه نمازگزار واقعي باشد ، هرگونه حقارت پذیری را نفی می کند و عزت و سربلندی را پيشه خود می سازد . دکتر الکسیس کارل می گوید : " نیایش در روح و جسم انسان ، تاثیر می گذارد و احساس عرفانی و احساس اخلاقی را تواما ً تقویت می کند . در چهره کسانی که به نیایش می پردازند ، كاهش حسد و شرارت / و حس وظيفه شناسي و خیرخواهی نسبت به دیگران ، نمایان می شود . نیایش ، خصایص خود را با علامات بسیار مشخص و منحصر به فرد ، نشان می دهد . صفای دل ، متانت رفتار ، انبساط خاطر ، شادی بی دغدغه ، چهره پر از یقین ، آمادگي برای هدايت و پذیرش حق / و راضی بودن به رضای پروردگار . "
در این رابطه حتما" شما نيز با ما هم عقیده اید که عالی ترین نوع نیایش ، نماز است . با نکاتی ديگر درباره نماز در خدمت شما هستیم .
*****************
***رسول خدا (ص) می فرماید : " مؤمن شوخ ( طبع ) است و لبخند بر لب دارد . " در همين رابطه ، امروزه این ضرب المثل ایرانی که : " خنده بر هر درد بی درمان دواست " ، از نظر علمي ، تاييد شده است .
در عصر حاضر ، دانش پزشکی تاکید می کند اشخاصی که شادند ، در مقايسه با آنان که به زندگی بدبین هستند و از اخلاق خوش بهره ندارند ، بسیار کمتر دچار بیماری های جسمی و روانی می شوند . بر این اساس ، می توان گفت هر عاملی که شادابی را به انسان هدیه کند ، درواقع به سلامتی جسم و روان او کمک کرده است . اما نکته مهمی که علم طب به آن اشاره دارد ، این است که در موارد زیادی ، شادابی و افسردگی انسان ، تحت تاثير تغییرات مواد شیمیایی در بدن است . برای مثال ، عصبانیت و ناراحتی غیرارادی و بدون دليل بعضي از افراد در هنگام صبح ، در اثر تغییرات و يا کم و زیاد شدن برخي از تركيبات شیمیایی در خون است . همچنین افزایش ماده ای به نام " کورتیزول " در بدن ، موجب شعف و شادی انسان می شود . این ماده در سحرگاه در داخل بدن ، افزایش می یابد و در صورت بیداري فرد در این ساعات ، لذت و شعفي خاص به او دست می دهد که بی شک بر خلقيات او در طول روز تاثیر گذار است . به همين دليل ، روانشناسان بر اين باورند كساني که در سحرگاهان به نماز و نیایش می پردازند ، از جدی ترین هیجانات روانی بهره می برند و بدينوسيله روح خود را به وجد و سرور می رسانند . البته بايد توجه داشت که نماز و نیایش ، به خودي خود ، پرواز در فضای معنویت و بندگی است و باعث شكفتگی و طراوت دل می شود .
***به هر حال ، نماز و نيايش در سپيده دم ، موجب بیداری فرد در صبحگاهان مي شود و شادابی را براي جسم و روان او به ارمغان مي آورد . حافظ ، شاعر نامی ایران در اشعار خود ، از اسرار سحرگاهان و شادابی آن سخن گفته است . وی می سراید :
هر گنج سعادت که خدا داد به حافظ
از یمن دعای شب و ورد سحری بود
**********
***حال که از نماز صبح سخن گفتیم ، خوب است به یکی از یافته های علمی در این باره توجه کنیم . علاوه بر روایات فراوانی که درباره تاثیر نماز بر سلامت و شادابی روح ، نقل شده است ، امروزه روانشناسان ، بيداري صبح و نماز و نيايش در آن هنگام را ، یکی از عوامل پیشگیری از افسردگی دانسته اند . تحقیقات نشان می دهد 75 درصد از بیماران افسرده ، در خواب مشکل دارند و علائم این بیماري در هنگام صبح تشدید می شود .
***روانشناسان دین باور ، يكي از راههاي پيشگيري از ناراحتي هاي رواني و افسردگي را ، بيداري در صبح و نيايش با خدا دانسته اند . قرآن کریم نيز به دعا و نيايش در سحرگاهان تاكيد كرده است . نيايش در اين هنگام ، به گونه ای است که سبب کاهش عوامل مختل كننده روان می شود . نمازگزاري که سحرگاه از خواب گران بر مي خيزد و خود را ملزم به اقامه نماز صبح می داند ، در حقیقت ، به مقدار زيادي مشكلات ناشي از پريشاني و افسردگي را در خود كاهش مي دهد . در آن وقت ، فرد در ارتباط با خالق هستی ، روح تشنه خويش را سیراب می سازد و با توکل و اطمينان فراوان ، روزي ديگر را آغاز می کند . شاید از همین روست که علی (ع) می فرماید : " خداوند هرگاه خیری را براي بنده اش بخواهد ، به او کم خوابی ، کم خوری و کم حرفی را تلقین می کند . "
*******************
***" ربيعة بن کعب " در گوشه اي از اتاق نشسته / و سر در گريبان فرو برده بود . او را به عنوان يار نزديک پيامبر مي شناختند . سالهاي زيادي را درکنار پيامبر گذرانده / و در جنگها ياور ايشان بود . به همين دليل ، بارها و بارها توسط مشرکان شکنجه شده و آزار ديده بود . اما هيچگاه کسي نديد که او درخواستي از رسول خدا (ص) داشته باشد . روزي پيامبر به او فرمود : " اي ربيعه ، هفت سال با من بودي و از من هيچ چيز نخواستي ، آيا از من چيزي نمي خواهي ؟ ربيعه در آن لحظات با شرمساري سر به زير انداخت و گفت : " يا رسول ا... به من فرصت بده در اين باره بيشتر بينديشم . "
هنگامي که ربيعه به خانه رسيد ، انبوهي از درخواستها ، ذهن او را به خود مشغول كرد . لحظه اي انديشيد که اي کاش رسول خدا (ص) ، مشکلات مالي او را برطرف كند و زماني اين فکر به ذهنش خطور کرد که از پيامبر بخواهد هرگز دچار بيماري نشود . يکي از نزديكان نيز به او توصيه کرد که از پيامبر بخواهد به او مسئوليتي بزرگ بدهد . بالاخره پس از چندي ، ‌ربيعه نزد رسول خدا رفت ، سلام کرد و کنار ايشان نشست . پيامبر با چهره متين و نوراني خود ، دستي بر شانه او زد و فرمود : " اي ربيعه ، خواسته ات را بگو ". ربيعه گفت : اي رسول خدا ، از خداوند بخواه تا مرا با شما به بهشت ببرد . پيامبر (ص) پرسيد : آيا کسي به تو توصيه كرد که اين خواسته را مطرح کني ؟ ربيعه پاسخ داد : نه . من با خود فکر کردم كه اگر مال بخواهم ، ماندني نيست و اگر عمر طولاني و مقام و موقعيت بخواهم ، سرانجام آن ، نيستي و نابودي است . پيامبر لحظه اي سکوت نمود ، سپس ربيعه را تحسين کرد و فرمود : " من از خداوند مي خواهم که تو را با من به بهشت وارد کند ، ولي تو نيز با نماز و سجده هاي زياد خود ، مرا ( در تحقق اين خواسته ) ياري کن . "
ربيعه بسيار خشنود شد و از آن پس ، نمازهاي خود را با عشق و حضور قلب بيشتر خواند . او دريافت که کليد رستگاري و هدايت ،‌‌ ارتباط زيبا و عميق با خداوند ، در قالب نماز و نيايش است.